วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร จังหวัดเชียงใหม่

โดย ญาณิชศา ประสพผล

จังหวัดเชียงใหม่ถือเป็นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิยมอันดับต้นๆ ของไทยที่ได้รับความสนใจจากทั้งคนไทยและชาวต่างชาติ นอกจากความสวยงามของสถานที่ท่องเที่ยวตามธรรมชาติต่างๆที่เป็นที่พูดถึงกันปากต่อปากแล้วนั้น ก็ยังมีแหล่งที่ถือเป็นที่นิยมไม่แพ้กันนั้นคือ “ศาสนสถาน” นั่นเอง ซึ่งเป็นที่รู้กันว่าในเชียงใหม่ การที่พบเจอวัดวาอารามไม่ใช่เรื่องยาก เรียกได้ว่า เดินไปทางไหนก็เจอ หันไปทางไหนก็เห็น และในวันนี้ จะขอแนะนำวัดอารามหลวงโบราณเก่าแก่กลางเมืองที่มีเอกลักษณ์ของล้านนาให้ทุกท่านได้รู้จักกัน

ความเป็นมา

วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร หรือเดิมคือวัดโชติการาม ถูกสร้างขึ้นในสมัยของพระเจ้าแสนเมืองมาแห่งราชวงศ์มังราย เพื่ออุทิศกุศลให้พระราชบิดาของตน หรือ พญากือนา แต่ว่าสร้างไม่เสร็จด้วยว่าพระองค์เสด็จสวรรค์คตไปก่อน แต่ต่อมาก็ได้รับการสานต่อพระปณิธานจนแล้วเสร็จในสมัยของพญาสามฝั่งแกนโดยพระนางเจ้าติโลกจุฑาราชเทวีจนได้รับชื่อใหม่ว่า “กู่หลวง”

ดังที่รู้กันว่าวัดเจดีย์หลวงมีอายุเก่าแก่นานหลายร้อยปี จึงได้มีการบูรณะขึ้นอยู่หลายครั้งด้วยกัน ครั้งหนึ่งในสมัยของพระเจ้าติโลกราชโปรดให้หมื่นด้ามพร้าคตเป็นนายช่างใหญ่ปฏิสังขรณ์พระเจดีย์หลวง ในปี พ.ศ. 1984 โดยบูรณะพระเจดีย์หลวงให้มีขนาดใหญ่กว่าเดิมและได้อัญเชิญพระแก้วมรกตมาประดิษฐานเป็นเวลาถึง 80 ปีก่อนที่พระไชยเชษฐาธิราช จะอัญเชิญเสด็จสู่เมืองเชียงทอง หลวงพระบาง และนครเวียงจันท์แต่ปัจจุบันพระแก้วมรกตประดิษฐานที่วัดพระศรีรัตนศาสดาราม กรุงเทพฯ
มีอยู่ช่วงหนึ่งที่พระเจดีย์หลวงได้ถูกทิ้งให้ร้างมานานกว่า 400 ปี เพราะว่า ยอดเจดีย์ได้พังทลายลงเนื่องจากเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่ในเมืองเชียงใหม่ ในสมัยพระนางมหาเทวีจิรประภา ปี พ.ศ. 2088 จนในที่สุดกรมศิลปากรได้เข้ามาบูรณะปฏิสังขรณ์ในวันที่ 4 มิถุนายน 2533 โดยใช้งบประมาณมากถึง 35  ล้านบาทเลยทีเดียว

ศาสนสถานและปูชนียวัตถุที่สำคัญ

พระธาตุเจดีย์หลวง ถือเป็นพระธาตุเจดีย์ที่มีความสูงที่สุดของล้านนาเลยทีเดียว ภายในพระธาตุเจดีย์หลวงบรรจุพระเกศาธาตุ และพระธาตุของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยซุ้มจระนำด้านตะวันออกเป็นที่ประดิษฐานพระแก้วมรกต  ฐานสร้างจากโลหะปราสาทของลังกา รูปแบบของเจดีย์เป็นแบบพุกาม และจากความเชื่อที่ว่า พญาช้างจะปกปักรักษาเมือง มีแต่ความสุข ไร้คนรุกราน จึงทำให้มีการประดับส่วนฐานด้วยปูนปั้นรูปพญาช้างนั้นเอง

พระวิหารหลวง ทรงล้านนา ภายในประดิษฐาน พระอัฎฐารส พระประธานปางประธานอภัย หล่อด้วยทองสำริด ที่สร้างจากพระประสงค์ของพระนางติโลกะจุดาราชมารดาของพระเจ้าติโลกราช เมื่อปี พ.ศ. 1954

พระวิหารจตุรมุข เป็นที่ตั้งของ เสาอินทขิล หรือเสาหลักเมืองเชียงใหม่นั่นเองเดิมแล้วเสาตั้งอยู่ที่วัดอินทขิลสะดือเมือง แต่ในสมัยพระเจ้ากาวิละ ได้อัญเชิญมาไว้ ณ วัดเจดีย์หลวง เนื่องในโอกาสสร้างเมืองเชียงใหม่ในปี พ.ศ.1893 โดยมียักษ์กุมภัณฑ์ภายในศาล คอยปกปักรักษาเสาอินขิลให้เกิดความมั่นคงกับเมือง

ดังที่กล่าวมาข้างต้นทั้งหมดนี้ นอกจากจะแสดงให้ทุกท่านได้ทราบถึงความเป็นมาของวัดเจดีย์หลวงที่เกิดจากความกตัญญูกตเวทิตาแล้วนั้น ยังคงแสดงให้เห็นถึงความเชื่อความศรัทธาอย่างแรงกล้าของของชาวล้านนาที่มีต่อพระพุทธศาสนาที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน จนกลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญอันดับต้นๆ อีกแห่งหนึ่งของจังหวัดเชียงใหม่

อ้างอิง

วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร. สืบค้นเมื่อ 20 มกราคม 2557, จาก http://th.wikipedia.org/wiki/วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร

วัดเจดีย์หลวงวรวิหาร . 20 มกราคม 2557, จาก http://www.holidaythai.com/Thailand-Attractions-2873.htm

พระธาตุเจดีย์หลวง1

พระวิหารหลวง

พระอัฎฐารส

พระวิหารจตุรมุข