วัดสรศักดิ์ จังหวัดสุโขทัย

โดย สุกัญญา เหมือนหมาย

ในสมัยสุโขทัยนั้น มีความสำคัญกับประวัติศาสตร์ไทยเป็นอย่างมากและมีความเป็นมาอันยาวนานหลายร้อยปี นอกจากนั้นยังมีสิ่งที่น่าสนใจมากมายที่เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ รวมถึงศิลปกรรมที่สวยงามมากมาย ไม่ว่าจะเป็นศิลปะเกี่ยวกับวัด วิหารหรือโบถส์ และวัดสรศักดิ์นั้น ก้เป็นวัดที่มีความสำคัญในประวัติศาสตร์เช่นกัน วัดนี้ตั้งเป็นโบราณสถานอยู่ในกำแพงเมืองทางทิศเหนือ บริเวณใกล้เคียงกับศาลตาผาแดง วัดตระพังสอ และวัดซ่อนข้าว อยู่ในเขตอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย

ความเป็นมาของวัดสรศักดิ์นั้น สร้างขึ้นในสมัยสุโขทัย เมื่อปี พ.ศ. 1955 ประวัติและเรื่องราวของวัดได้ถูกจารึกลงใน ศิลาจารึกวัดสรศักดิ์ (ศิลาจารึกหลักที่ 49) ที่ได้ค้นพบใกล้กับบริเวณตระพังสอ เป็นจารึกหินชนวน รูปใบเสมา ซึ่งจารึกไว้เมื่อปี พ.ศ. 1960 ได้กล่าวไว้ว่า นายอินทรสรศักดิ์ ได้ขอพระราชทานที่ดินจาก ออกญาธรรมราชา (พระมหาธรรมราชาที่ 3) เจ้าเมืองสุโขทัย เพื่อสร้างวัดถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระองค์ ครั้นสร้างเสร็จ ได้นิมนต์พระมหาเถรธรรมไตรโลกญาณทัสสี พระน้าของพระองค์ จากตำบลดาวขอน ให้มาจำพรรษาที่ ณ วัดแห่งนี้ ต่อมาปี พ.ศ. 1959 สมเด็จพระบรมราชาที่ 2 (เจ้าสามพระยา) แห่งกรุงศรีอยุธยา ขณะยังทรงพระเยาว์ ได้เสด็จมาบำเพ็ญพระราชกุศล พร้อมพระราชมารดาและพระมาตุจฉา (พระน้า) ที่เมืองสุโขทัย โดยพระมาตุจฉาได้เสด็จประทับยังพระตำหนักสนามเก่า ติดกับวัดสรศักดิ์

โบราณสถานภายในวัดสรศักดิ์ ประกอบด้วย

พระวิหาร ตั้งอยู่ส่วนหน้าของวัด เป็นพระวิหาร ขนาด 5 ห้อง เหลือเฉพาะส่วนฐานที่ก่อด้วยอิฐ และเสาที่ก่อด้วยศิลาแลง โกลนเป็นก้อนกลมก่อซ้อนกันเป็นรูปเสา

เจดีย์ประธานรูปช้างล้อม ตั้งอยู่ด้านหลังพระวิหาร เป็นเจดีย์ทรงระฆัง ก่อด้วยอิฐ รอบฐานประดับด้วยปูนปั้นรูปช้าง จำนวน 25 เชือก ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของพาหนะของพระเจ้าจักรพรรดิ (ชาติหนึ่งของพระพุทธเจ้า) เป็นตัวแทนของสัตว์พาหนะที่ค้ำจุนพระพุทธศาสนา ฐานเจดีย์เป็นรูปสี่เหลี่ยมหน้ากระดานยกสูง ประดับด้วยปูนปั้นรูปช้างทั้งสี่ด้าน ส่วนบนเป็นฐานกลม ลดหลั่นเป็นชั้นขึ้นไปถึงชั้นบัวถลา เหนือระฆังเป็นบัลลังก์ ก้านฉัตรและปลียอด

ลักษณะเด่นของวัดนี้คือ มีเจดีย์ทรงลังกาอีกแบบหนึ่งที่นิยมสร้างมาแต่ครั้งสมัยสุโขทัยแล้วคือ เจดีย์ทรงกลมที่มีช้างล้อมรอบฐาน ตามความเชื่อว่าช้างเป็นสัตว์พาหนะของพระเจ้าจักรพรรดิ ที่คู่ควรกับการเป็นพาหนะค้ำจุนพระพุทธศาสนาให้ยั่งยืนตลอด ๕,๐๐๐ ปี และเป็นสัตว์ที่ปรากฏในชาดกและพระประวัติของพระพุทธองค์หลายเรื่อง

อย่างไรก็ตามวัดสรศักดิ์ถือเป็นวัดที่มีความสำคัญต่อพุทธศาสนาอย่างมาก ควรช่วยกันอนุรักษ์ไว้ เพื่อให้คนรุ่นหลังได้มีโอกาสมาสัมผัสและเรียนรู้ถึงประวัติศาสตร์ความเป็นมาในอดีต ได้ชื่นชมในโบราณสถานอันสวยงามและน่าสนใจ


อ้างอิง

วัดสรศักดิ์. สืบค้นเมื่อวันที่ 4 มีนาคม 2557, จาก http://www.comingthailand.com/sukhothai/wat-sorasak.html

วัดสรศักดิ์. สืบค้นเมื่อวันที่ 4 มีนาคม 2557, จาก http://www.su.ac.th/sukhothai/Sukhothai/html_central/sukhothai_thai_about_center_11.html